Daha önce bileniniz, duyanınız var mı bilmiyorum ama çok
lokal bir kavramdan bahsedeceğiz bugün; GENCER…
Belki de ilk defa duyduğunuzu tahmin ettiğimiz bu
kavramın mahiyetinden başlayalım evvelâ.
 |
| Nazilli'de Gencer - 1 |
Gencer, Ramazan ve Kurban Bayramlarının 4. gününde
kurulan pazarlara verilen isim. Gencer günü geldiğinde, çevre köy ve ilçelerden
gelen esnaflar toplanır. Civardan Nazilli’ye gelen genç erkeklerin ve kızların
birbirlerini görerek, tanışmalarına ortam hazırlayan bir olaydır aynı zamanda.
Aslında eski zamanlardaki evliliklerin temellerinin atıldığı yerlerdir de
diyebiliriz. Bu pazarlarda, bayramda harçlık biriktirmiş çocukların paralarını
harcadıkları panayırlar ve eğlenceli zamanlar geçirmeleri için lunaparklar bulunmaktadır.
Gencer âdetinin tam tarihi belli olmamakla birlikte, 600
yıllık bir geleneğe dayandığı tahmin edilmektedir.
 |
| Nazilli'de Gencer - 2 |
Gencer, Aydın ilinin Nazilli ilçesinde, çevre köylerin ve
ilçelerinde etkisiyle ortaya çıkmıştır.
Gencer günü, tezgahlar genellikle ilçe merkezlerine
kurulur. Bunun nedenlerinden biri de farklı il, ilçe ve köylerden gelen
insanlar için ulaşım kolaylığı sağlamaktır.
Gencer’de neler mi satılıyor? Hediyelik eşyalardan,
giysilerden tutun yörenin geleneksel yiyeceklerine kadar her şey mevcuttur.
Meselâ; susam helvası, kar helvası, Gencer macunu…
Evet yanlış okumadınız; Gencer macunu. Bu güne has imâl
edilen bir macun. Haydi nasıl yapıldığına bir göz atalım.
 |
| Gencer Macunu - 1 |
Çöven otu, üzüm suyu ve şeker temel malzemelerdir. Çöven
otu kaynatılır, suyu ayrılır. Diğer yanda şeker şerbeti kaynatılır, iyice
kaynayınca içine çöven suyu katılarak karıştırılarak kaynatılır. Üzüm suyu
eklenir. Beyaz macun kıvamına gelene kadar kaynar. Sonra satışa hazırdır. Basit,
lezzetli, hiçbir katkı malzemesi içermeyen Gencer macunu çok uzun süredir aynı tarifle
yapılır ve satılır.
Genellikle, satıldığı tezgâhlarda Gencer macununun
yanında Susam helvası da yer alır. Birbirlerini tamamlayan lezzetler
olduklarına inanılır.
Peki macunu hazırlamanın püf noktaları nelerdir?
Bakır kazanlarda, tahta kepçelerle hazırlanır. Ve çöven
otundan başkası girmez bu macunun içine…
Bir de Susam helvasını inceleyelim.
Bol miktarda susamın yanında, fındık, badem ve ceviz içi
de kullanılır. Az miktarda şeker ve bal ile pekmez ilave edilerek
tatlandırılır.
Gencer macunuyla ilgili ilginç bir keramette söz
konusudur; bu macunu yiyen çiftlerin bir yıl boyunca kavga etmediklerine
inanılır.
Bu geleneksel güne son yıllarda talep azalmaya
başlamıştır.
Aslında değişen yaşam ve doğa şartlarından dolayı eski
zamanlardaki kadar rağbet görmese de yine de unutulduğu söylenemez. Yaz
aylarına denk gelen bayramlar ve yazın Ege bölgesinde yaşanan yüksek sıcaklıklardan
dolayı talep azalmıştır.
 |
| Gencer Macunu - 2 |
Eski geleneklere göre Gencer yerine gelen gençlerin
birbirlerini beğenmesi durumunda aileler görücüye gider, kız istenirdi. Yörede
belli bir seneyi devirmiş birçok evliliğin temelinin Gencer günlerinde
atıldığını biliyoruz.
Son olarak; Gencer macunu sadece kendine has zamanlarda
yani Gencer gülerinde üretilen bir lezzet. Onun haricinde bu lezzete ulaşmak
pek mümkün değil.
O yüzden tavsiyemiz; bu tadı ve Gencer coşkusunu merak
edenler, Ramazan veya Kurban Bayramlarının 4. Günü Nazilli civarında olmaya
özen göstersinler. Hem geleneksel heyecanı, yöresel zenginliği keşfetsinler,
hem de Gencer macununun tadına baksınlar…
Fena mı olur?
Kaleme Alan:
Hüsnü Egemen ABİRDÂN
Yorumlar
Yorum Gönder